AALTEN – De Ridders van Gelre zoeken in de Gelderse musea naar unieke voorwerpen die het verhaal vertellen van het bijzondere verleden van Gelderland. Woensdag onderzoekt Ridder Bas de kano waarmee de 17-jarige Pieter in de Tweede Wereldoorlog naar Engeland wilde varen.
Pieter wilde in deze kajak naar Engeland varen – Foto: Omroep Gelderland
Sinds 2016 staat er een opvallende kajak in het Nationaal Onderduikmuseum in Aalten. Een kajak, zult u misschien denken, wat heeft dat met oorlog en onderduiken te maken? Welnu, deze kajak is in 1943 gebouwd door de Winterswijkse Pieter Timmerman. Hij is dan 17 jaar en zit op de HBS in Winterswijk.
En Pieter wil vluchten, weg uit Nederland. Hij heeft geen zin om lijdzaam af te wachten totdat hij wordt opgeroepen om zich te melden voor de Arbeitseinsatz in Duitsland en dus bedenkt hij een plan. Hij wil over zee naar Engeland vluchten, in het spoor van andere Engelandvaarders.
Pieter knutselt zelf een kajak
Pieter heeft een boekje gevonden waarin met een gebruiksaanwijzing staat hoe je een boot moet bouwen. Hij verzamelt de materialen en op zijn zolderkamer knutselt hij een demontabel frame van essenhout en conservenblikjes. Het plan is om met de onderdelen van de kajak in zijn fietstassen naar het dichtstbijzijnde water, de Oude IJssel, te fietsen, daar de boot in elkaar te zetten en dan via de Oude IJssel en de Noordzee naar Engeland te peddelen. Hij heeft de zee nog nooit gezien, maar in zijn jeugdige overmoed heeft hij alle vertrouwen in zijn plan.
Het plan mislukt
Pieters ontsnappingspoging strandt vroegtijdig, omdat er in Winterswijk geen waterdichte stof te vinden is, om de kajak mee te bekleden. Een tocht over de Noordzee zit er niet in. En dat is misschien maar goed ook, anders was het waarschijnlijk niet goed met Pieter afgelopen. Maar de Ridders van Gelre bewonderen zijn inventiviteit en overlevingsdrang.
De dodencel in
In plaats van te vluchten naar Engeland duikt Pieter onder en wordt hij actief in het verzet. Maar op een gegeven moment wordt hij opgepakt. Hij komt in Münster in een dodencel terecht, maar dankzij de bemiddeling van een Duitse familievriend komt hij gelukkig weer vrij en overleeft hij de oorlog. Later legt hij zijn ervaringen vast in een manuscript dat begint met de woorden: “Varen, varen over de baren, varen, varen over de zee.”
Na zijn overlijden schenkt zijn familie het kajak-frame aan het Nationaal Onderduikmuseum, omdat ze graag willen dat hij permanent tentoongesteld wordt.
Bekijk hier de video:
Ridders van Gelre is het geschiedenisplatform van Omroep Gelderland. Hier volg je het laatste nieuws over de Gelderse historie! Kijk op riddersvangelre.nl
Tip: iedere zaterdag organiseert Ridder René een exclusieve gratis rondleiding op een bijzondere locatie. Op bovenstaande pagina vind je een agenda met waar en wanneer je kunt langskomen.
Geschreven door Marije Polling Hilde
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@leuk.fm