WEHL – Ze slaat het ene ijzer onder een hoef na de andere in Nieuw-Wehl, bij paarden van manege Zandewierde. Marieke van der Lee is gediplomeerd hoefsmid uit Wehl. “Vier paarden mag ik vandaag bekappen en beslaan. Het is wel druk hoor, er mag best een hoefsmid bij”, vertelt ze. Volgens de Nederlandse Vereniging van Hoefsmeden klopt het dat er een landelijk tekort is aan hoefsmeden.
Hoefsmid Van der Lee in actie. – Foto: Omroep Gelderland
Ook Kees Alblas, een hoefsmid woonachtig in Hoenzadriel beaamt dit. Hij wordt als hoefsmid onder meer ingehuurd door de Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie (KNHS) in Ermelo. Bij de overkoepelende paardensportbond zorgt Alblas met een team voor de hoeven van topsportpaarden.
“Zonder goede hoeven kan een paard zich niet fijn voortbewegen. Daarom geniet ik van dit vak” vertelt Alblas. “Je helpt door te bekappen (nagels te knippen) en in andere gevallen door het beslaan van hoeven met hoefijzers. Als je dan bijdraagt aan een optimaal gevoel bij het paard is dat prachtig.”
Geen exacte cijfers
Alblas gaat ook uit van een tekort aan hoefsmeden. “Maar exacte cijfers zijn er niet,” vertelt hij. “Er zijn naar schatting rond de 1.200 gediplomeerde hoefsmeden actief. Daarnaast zijn er zo rond de 400 hoefsmeden actief zonder diploma.” Exacte cijfers zijn dus niet te vinden omdat je ook zonder diploma als hoefsmid aan het werk kan.
In Nederland is een diploma géén vereiste, in Groot Brittannië en in Duitsland wel. Volgens hoefsmid Alblas is het hier daarom ook een grijs gebied: “Het is wel lastig vast te stellen hoeveel er zijn, omdat niet elke hoefsmid geregistreerd wordt.”
Afname door vergrijzing
“Er zijn landelijk ruim 450.000 paarden in de paardensector. Dan ga je er vanuit dat er een tekort is aan ambachtslieden die kunnen bekappen en hoefijzers kunnen beslaan.” Er geldt een chipplicht voor paarden. “Het is onbekend of ieder paard ook daadwerkelijk gechipt is en dus geregistreerd is”, vult Alblas aan. “Paarden met hoefijzers worden gemiddeld om de zes á acht weken gecontroleerd dan is er sowieso een tekort aan hoefsmeden als je naar het aantal paarden kijkt.”
“Door de vergrijzing is er een tekort”, zo signaleert Els van der Vorm ook. Van der Vorm is eveneens hoefsmid en tevens woordvoerder van de Nederlandse Vereniging van Hoefsmeden (HVnH). Ze legt uit dat het werk ook zwaar is. “De druk is hoog bij hoefsmeden. Een hoefsmid krijgt spoedgevallen binnen die hij of zij dan oppakt naast het geplande werk.” Daardoor vallen veel hoefsmeden ook uit. “Het is loeizwaar zelfs”, voegt collega Alblas aan.
Mochten mensen interesse hebben in het ambacht dan is het ook echt van belang niet dag en nacht werk in te plannen. Er is werk genoeg door het hoefsmedentekort. “Hoefsmeden halen vaak de pensioenleeftijd niet en stoppen eerder. Slechts een handjevol lukt het wel door te werken tot aan het pensioen.”
'Glans' in de ogen, na hoefbehandeling
“Het is pure passie”, vertelt hoefsmid Marieke van der Lee uit Wehl. “Passie voor de paarden en passie voor het ambacht.” Ook haar collega Alblas ziet het vakwerk als een bijzonder beroep. “Je ziet aan de glans in de ogen van het paard en de stand van de oren dat de pijn is weggenomen. Je repareert de hoef of past een hoefijzer aan en daarmee haal je de pijn weg. Daar doe je het allemaal voor.”
Volgens Van der Lee moet je wel krachtig zijn: “Je moet power in de mouwen hebben en de rest (de techniek red.) kan je aanleren.”
Kijk hoe hoefsmid Marieke van der Lee haar werk doet:
Het komt ook voor dat de hoeven van paarden en andere hoefachtigen worden verwaarloosd. “Gelukkig wordt een paard doorgaans gezien als een familielid”, vertelt Alblas. “Toch wordt soms niet gekozen voor een controle van de hoeven.” Volgens hem zijn er dan risico’s. Zo kan een hoef over een hoefijzer heen groeien of er ontstaan andere problemen. Om dit op te lossen worden dan weer hoefsmeden in geschakeld.
Hoe word ik hoefsmid?
Op de website van de Nederlandse Vereniging van Hoefsmeden staat een algemene beschrijving van een hoefsmid.
Daar lees je dat het van belang is, dat je een verantwoordelijkheidsgevoel hebt hoe om te gaan met dieren. Het is van belang dat je technisch handig bent en dat je met verschillende gereedschappen kan omgaan. Als je als zelfstandige wilt werken, is het praktisch om ook over organisatorische eigenschappen te beschikken zodat je een bedrijf kan aansturen.
Nederland kent twee opleidingen gericht op het ambachtelijke vak hoefsmeden:
Eén in Barneveld en één in Zwolle.
Wil je meer weten over de chipplicht van paarden kijk dan hier.
Informatie o.a. van de Nederlandse Vereniging van Hoefsmeden
Geschreven door Vera Moison
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@leuk.fm