Emotioneel, machteloos om windjoekels dichtbij de grens

WINTERSWIJK – In Kreis Borken, lopen 39 aanvragen voor 90 joekels van windturbines. Twaalf ervan staan net over de grens rond Winterswijk, enkelen tussen de 75 en 390 meter van de grens en in een ‘Landschaftsschutzgebiet’, beschermd landschap. Winterswijk kan als lokale overheid weinig doen de bouwdrift te stoppen.

Foto ter illustratie
Foto ter illustratie – Foto: Eveline Zuurbier

Sinds de bondsregering in Berlijn het makkelijker heeft gemaakt grootschalige opwek van windenergie mogelijk te maken, worden er langs de hele Duits-Nederlandse grens, windturbines van 250 meter hoog neergezet. Voor het industrieland Duitsland, is het halen van de Europese doelenstellingen voor duurzame energie en het klimaat een heel grote opgave. De Duitse economie staat onder grote druk als gevolg van de oorlog in Oekraïne en de daaruit voortvloeiende energiecrisis. Het kost echter veel tijd om abstracte afspraken om te zetten in concrete turbines, dus dringt de tijd voor Berlijn. Bondskanselier Olaf Scholz zei, dat hij dagelijks liefst vier tot vijf windturbines gebouwd ziet worden.

Democratisch gat

Grensbewoners in Ratum, Woold en Kotten hebben ernstige zorgen. Zij zijn niet per se tegen windenergie, maar wel als die de stille natuur raken en het kleinschalige landschap dat Winterswijk koestert. Hierom heeft heel Winterswijk jaren geleden de keuze gemaakt geen windturbines in het Nationaal Landschap toe te staan. Inwoners van de buurtschappen kunnen niet bij de politiek in Rhede of Südlohn inspreken. Zij zijn geen Duitse staatsburgers en tellen de Winterswijkse rapporten over de effecten op het beschermde cultuurlandschap ook niet mee. De Winterswijkse raad heeft het college verzocht te onderzoeken welke (Europese) rechtsmiddelen heeft om tegen de Duitse bouwplannen in te zetten.

Südlohn vergunt windmolenproject

Nieuwe windmolens komen er toch enkel in goed overleg met de buurgemeenten, zou je denken? Het blijkt dat ook ‘die Gemeinden’ en Kreis Borken weinig kunnen doen als bewezen is dat aan alle voorschriften is voldaan. De Südlohnse raad probeerde rekening te houden met hun Winterswijkse buren door ‘nein’ te zeggen tegen twee windturbines bij Ratum. Goed naoberschap telt immers, maar de Bezirkregierung, het provinciebestuur van Münster floot ze terug, bang voor de claims van windmoleninvesteerders, want Berlijn zegt anders. En dus geeft Südlohn deze maand de vergunningen af of wordt Südlohn gestraft door NRW en Berlijn.

Nu lopen in Duitsland de processen zo, dat Winterswijk daartegen zienswijzen kan indienen. Een grote vraag is of zij belanghebbende is; feit is, dat ‘wij’ geen Duitse regering hebben gekozen. De Euregio met burgemeester Bengevoord als voorzitter aan het roer, kan hooguit diplomatie uitoefenen op Berlijn en Düseldorf, maar zal Den Haag nodig hebben om Berlijn te bewegen naar de grensregio te kijken. Raadslid Chiel Stemerdink en inwoner van Ratum noemt het een democratisch gat. “Het is niet uit te leggen dat Nederlandse inwoners worden getoetst op Duitse wetgeving.” De enige uitweg ligt in Den Haag als gelijkwaardige overheid met Berlijn. Die kan de provincie Gelderland en de gemeenten in positie brengen om samenwerking in het grensgebied gezond te houden.

Geschreven door Eveline Zuurbier


Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@leuk.fm