HARREVELD – De wijngaardeniers van Hof Detharding hebben in de jaren van het bestaan van de wijngaard veel moeten uitvogelen over een goede rijping van druiven en het maken van goede wijn. Inmiddels weten Hans Manschot en Roel Kruip heel goed waar ze mee bezig zijn. In twintig jaar heeft deze wijngaard tegen de Harreveldse Bulten een wezenlijke bijdrage geleverd aan Nederland als wijnland, met overtuigende kwaliteitswijnen. Aanstaande zondag 1 september vertellen zij er alles over tijdens de open dag. Van 12.00 uur tot 15.00 uur is Hof Detharding te bezoeken.
De wijngaardeniers Hans Manschot en Roel Kruip. – Foto: Eveline Zuurbier
Een bezoek aan Hof Detharding: rust en vakantiegevoel
De zon schijnt op de wijnstokken, bijen zoemen in bloeiende kruidenborders en lijken ook van de Franse klimroos te houden die midden in de wijngaard staat. De druiven aan de ranken kleuren naar rosé. Een serene rust heerst, het geluid van het autoverkeer op de N18 is naar de verre achtergrond verdwenen. De wijnkelder heeft de deuren wijd opengezet. In een voortuin staan onder een tentdak Franse bistrostoelen en tafeltjes klaar voor de open dag. Hoewel nog leeg, stijgt het vakantiegevoel; leven als een god in Zuid-Frankrijk? De aanblik is in ieder geval uitnodigend om zondagmiddag Hof Detharding te bezoeken.
Ambachtelijke productie en lekker vrijwillig werken
De wijngaard aan de Varsseveldseweg telt duizend wijnstokken. “De rijen nemen een halve hectare in beslag. Inclusief de natuurtuin is Hof Detharding anderhalve hectare groot”, vertelt Hans Manschot. De gehele wijnproductie is volledig ambachtelijk; van onderhoud tot aan het plukken gebeurt alles met de hand door vrijwilligers. Door de jaren heen zijn de betrokken wijngaardeniers van drie rode en twee witte druivenrassen overgegaan naar een nieuw ontwikkeld ras dat geschikt is voor het gematigde klimaat in Nederland. “Wil je goede rode wijn maken in Nederland, moet je goede zomers hebben. Ook speelt voor de wijnmaker een bepaalde hoeveelheid druiven een rol”, leggen Hans Manschot en Roel Kruip verder uit. Beide heren zijn wijnliefhebbers, geen vinologen. Wel heeft Hans Manschot in Wageningen een opleiding gevolgd. “Heel eerlijk,” zegt hij, “werken in de wijngaard vind ik leuker dan de wijn ervan maken.”
Oorsprong en ontwikkeling van de wijngaard
De wijngaard is ontstaan in een tijd waarin de Nederlandse wijnbouw na 2000 een impuls kreeg dankzij Europese subsidies voor boeren die overstapten. Dat leidde ertoe dat Oost Gelre een aantal jaren de grootste gemeente met de meeste hectares aan wijnstokken in Nederland was. “Eerst waren er vijftien wijngaarden, nu zijn er nog maar vijf over in de Achterhoek. Geen opvolging bij de broodwijngaarden en het minder goed gedijen van de traditionele druiven maakten dat er verliezers waren”, vertelt Roel Kruip. In Oost Gelre zijn er nog drie: Schepershof, Judith en Guus Reinders en deze wijngaard, van oorsprong opgericht door drie vrienden, Hans Manschot, Anjo Joldersma en Albert Westerman. Hans Manschot: “Bij Tuinderij Van Ooijen hadden wij ook een wijngaard. Daar zijn we na zes jaar mee gestopt en hebben we de grond weer verkocht. Het was daar te winderig. Deze wijngaard ligt beschut, met als gevolg betere resultaten.”
Succesjaar 2022: recordoogst en bekroningen
Dat leidde in 2022 tot een recordhoeveelheid aan wijn en een wijn die in Duitsland met een gouden medaille werd bekroond. “2022 was een heel goed wijnjaar. Dat kwam in de eerste plaats door de droge, warme zomer, die ervoor zorgde dat druiven langer en beter rijpten. Het was het zonnigste jaar ooit in Nederland.” Wijnboeren in Limburg, Gelderland en de Achterhoek profiteerden er in het algemeen van. In plaats van ruim 1000 flessen kwamen er dat jaar 2000 flessen van de wijngaard.
Het juiste druivenras voor Harreveld en Nederland
“We waren er inmiddels achter gekomen dat rode druivensoorten in Nederland niet voldoende tot rijping kunnen komen. We konden er alleen rosé van maken.” De ervaringen in de Harreveldse wijngaard leidden ook tot de ontdekking welke druivensoorten wel goed kunnen gedijen in het Nederlandse klimaat, beter bestand zijn tegen schimmels en makkelijker rijp worden in het nattere Nederland en een koeler klimaat. “Geleidelijk zijn we ons gaan toeleggen op nog maar één soort, een nieuw ontwikkeld druivenras. De Souvignier Gris, een kruising van Bordeaux-wijn met de Zwitserse Bronner van het wijninstituut in Freiburg, Duitsland. Dit is een zeer geschikte druif en is in de verzorging een stuk gemakkelijker.”
Een wijnmaker in Limburg maakt de wijn. Volgens Manschot is dat de beste wijnmaker van Nederland. In de beginjaren leverde de wijngaard de pluk aan de opgerichte coöperatie van Achterhoekse wijnboeren in Miste.
“Er komen drie producten voort uit deze wijngaard: een mousserende wijn, een frisse terraswijn en een vollere wijn voor bij het eten. Deze laatste wordt gerijpt in eikenhouten wijnvaten van Frans eikenhout”, vertelt Manschot bevlogen. “Bovendien is het maken van één wijn van één druivenras interessanter voor de wijnmaker.” Een leuke bijkomstigheid is dat de souvignierdruif een lust voor het oog is. Ze kleurt tijdens de groei van lichtroze via oudrosé naar lichtpaars. De kleur blijft wit in het glas. De namen van de wijnen zijn Odilia voor de mousserende wijn en Hadewich voor de twee witte wijnen. “Dit zijn de namen van de dochters van de adellijke familie Van Diepenbrock, die op Detharding woonde. De wijngaard is vernoemd naar de havezaat die hier stond en waar de familie woonde.”
Nederwijn in de lift: van slecht imago naar erkenning
De combinatie van opgedane kennis, het nieuwe ras en ook klimaatverandering heeft zijn vruchten afgeworpen, vinden ook kenners. Nederlandse wijnen hebben het voorheen slechte imago—’zuur en duur’—van zich afgeschud en vallen sinds enkele jaren geregeld in de prijzen. Al zul je een Duitser of een Fransman dat niet snel horen zeggen, en de geringschatting van keurmeesters uit die landen leidde tot een teleurstellend lage beoordeling, vertellen Manschot en Kruip. “Ze lieten zich te veel beïnvloeden door het verleden. Het klimaat is nooit ideaal geweest, er was geen beleving van een warmere omgeving. Tegenwoordig sturen we de wijn op voor een kwaliteitscontrole naar Duitsland. Het instituut keurt de wijn samen met de Duitse wijnen. Op vijf onderdelen ontvangen we een rapport, wat ertoe heeft geleid dat we medailles hebben gekregen. Klimaatverandering heeft de Nederwijn een duw in de rug gegeven.”
Geschreven door Eveline Zuurbier
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@leuk.fm