WINTERSWIJK – De titel van het theaterstuk ‘Deurdonderen’ voelt, wanneer je naar beneden de Steengroeve ingaat, een beetje als: ‘Krijgen we een goede Normaal-tribute te horen die ze met sketches aan elkaar geregen hebben?’ Met die verwachting doe je de generale al meteen ernstig tekort. De aanstekelijke dialectliederen vormen namelijk telkens de afronding van een grote brok voorgedragen Achterhoekse cultuur op de bühne van het Steengroevetheater. Ze vertolken de onmetelijke trots op de regio. Iedereen – Achterhoeker of niet – blèrt de avond mee in de Steengroeve.
Een scène uit de dialectschool. – Foto: Eveline Zuurbier
Het is eigenlijk jammer dat er maar vier dagen theaterspektakel zijn. Er zijn vier weken van opbouw in de Winterswijkse Steengroeve voor nodig geweest. Gezien wat er in de mix van voorgedragen dorpse kneuterigheid en saamhorigheid met middelen als een John Deere-trekker, shovels, en een indrukwekkend ‘Oerend Hard’ tussen gasgevende motorcoureurs met het 50-koppige orkest en koorlieden op de groevevloer is verwerkt, zou deze artistieke voordracht minstens een vervolg moeten krijgen in de lijn van landelijke producties als Mama Mia en Soldaat van Oranje. Maar waar vind je in de Achterhoek een hangar voor een productie op zo’n grote schaal?
Een diversiteit aan ingrediënten en toch eenvoudig gebleven
Van alles komt voorbij: romantiek, de verstandhouding tussen Achterhoekers en randstedelingen, platvloersheid, uitbundigheid en feest, muzikaliteit, blues, een schuttersgilde met majorettes en vendeliers, dialectlessen, een dialectspreker tegenover een Nederlandse vertaler, tot aan de onthulling van een Mount Rushmore tegen de wand van de Steengroeve van de vier bandleden aan toe.
Scriptschrijver Bavo Galama heeft ondanks het grote vertoon zijn kunst bewaard door de plot eenvoudig te houden. Wat de Achterhoekse cultuur is en wat het inhoudt, heeft hij gekoppeld aan het verhaal over vijftig jaar Normaal. De mentaliteit van de Achterhoek spreekt aan in het stuk. De verdienste van de legendarische popgroep Normaal, die bekend stond als een stel vrijbuiters, heeft de ‘underdog’ in de oosterling omgebogen naar de inwoner die trots is op de regio. En dat gegeven maakt van alles ‘meugelijk’ in ‘Deurdonderen’.
Hoe de Achterhoekse cultuur vertolken
Onder meer hoe goed professionals en amateurs, die het als hobby doen, samen spelen in het Steengroeve-theater, zegt choreograaf Erwin van der Wouw: “De sfeer is uitmuntend. De groep bestaat uit warme mensen die trots zijn op hun Achterhoek. Ze spelen en dansen gepassioneerd. We hebben (show)fantasie aan Normaal toegevoegd. Vanavond vallen alle losse eindjes in elkaar,” legt hij uit over het verhaal. Onder leiding van deze Brabander is ‘Deurdonderen’ een musical geworden die modern en eigentijds overkomt. Showelementen toevoegen is sowieso gedurfd aan de platte uitstraling van Normaal die de popgroep nu eenmaal heeft. De artistieke leiders hebben zich erdoor laten uitdagen.
De Franse regisseur Marc Forno, 28 jaar woonachtig in Amsterdam, heeft de cultuur van de Achterhoek in zijn hart kunnen sluiten. “Ik ben eigenlijk een kopie van de Haagse Hofhouding uit de plot en had aanvankelijk nooit gehoord van Normaal. En de spelers praten allemaal Achterhoeks,” vertelt hij over het theaterstuk dat speciaal voor de locatie is geschreven. “De achtergrond is teruggebracht in het verhaal.” Met hulp van liedjes- en productiemaker Peter Groot Kormelink, die zichzelf als een cultuurtolk opwierp, heeft Forno zijn verdiensten uit grote showspektakels, onder meer in de Ziggo Dome, kunnen combineren, waardoor de groep toeschouwers die naar ‘Deurdonderen’ is gekomen, geheel wordt ondergedompeld in de Achterhoek van Normaal.
De totale inbreng
Groot Kormelink, Van der Wouw en Forno vormen een drie-eenheid die elkaar al langer kent dan ‘Deurdonderen’. Ze brachten samen ook ‘The Sound of Music’ op de planken. En al lijken zij groots voor iedereen die naar Deurdonderen in de Steengroeve komt kijken, ze wijzen ook naar de Achterhoekse inbreng van Yvonne Kremer, die de kostuums ontwierp en de styling deed, en naar Gerben Kruisselbrink voor zijn muzikale inbreng en leiding. Het theaterspektakel is ver weggebleven van een Normaal-tribute en laat de glorie van de Achterhoek regelrecht fonkelen in de harten van mensen.
Bennie Jolink en Ferdi Jolij
Vanavond dinsdag 6 augustus gaat Deurdonderen in première. Op woensdag 7 augustus, vrijdag 9 augustus en zaterdag 10 augustus zullen nog drie voorstellingen volgen. Bij de laatste voorstelling zijn de grondleggers van Normaal Bennie Jolink en Ferdi Jolij uitgenodigd. Iedereen is benieuwd naar hun reactie. ‘Het zal toch niet zo wèze dat ze onmundig prat gaon op het stuk en praoten: ‘zeuk een hangar, een stalle, want dit wollen wi’j vaker zeèn’.
Geschreven door Eveline Zuurbier
Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: redactie@leuk.fm